ميخچه و پينه

20 روش براي نرم کردن

شايد مثل هرکول قوي و مثل زئوس باهوش باشيد. اما اگر پايتان درد کند، آن وقت است که نقطه ضعفي پيدا کرده ايد. در واقع درد ميخچه و پينه ممکن است دلتان را ببرد - اما با کلي رنج و سختي! اين برآمادگي و برجستگي هاي کوچک چيزي جز توده اي از سلول هاي مرده ي پوست نيستند که در نتيجه ي سايش پا و کفش و يا حتي در اثرسايش دو استخوان مجاور در يک نقطه از پا به وجود آمده اند. به عقيده ي دکتر « نيل کِرَمر » پينه راهي است که بدن براي محافظت از شما در برابر فشار اتخاذ مي کند. وقتي فشار بيشتر مي شود پينه نيز ضخيم تر و ضخيم تر مي شود. اگر پايه ي آن سفت شود تبديل به ميخچه مي شود. ميخچه هاي نرم که بين انگشتان ايجاد مي شوند و به خاطر تعريق پا نرم باقي مي مانند، وقتي ظاهر مي شوند که استخوان هاي دو انگشت مجاور پا بيش از حد دوستانه در کنار هم قرار گيرند! در اين صورت پوست ميان آن ها ضخيم مي شود تا از فشار دايم وارده به انگشتان بکاهد. دکتر « ريچارد کويين » مي گويد: « با پينه راحت تر از ميخچه مي توان کنار آمد و زندگي کرد. درد شديد ميخچه بين انگشتان مثل يک دندان درد شديد است. درد شديد مي تواند يک روز شما را کاملاً خراب کند. پس براي آن که هر روزتان را با پايي سالم آغاز کنيد به توصيه هاي زير توجه نماييد.
- دوري از وسايل تيز و برنده
نخستين و مهم ترين توصيه ي متخصصان اين است که: « نمي خواهد جراح شويد ». ميل به برداشتن پينه و ميخچه با تيغ، قيچي يا ديگر وسايل تيز و برنده را مهار کنيد. اقدام به چنين جراحي هايي به ويژه در حمام بسيار خطرناک است و مي تواند به عفونت عضو منتهي شده و وضع را از آنچه هست وخيم تر کند. دکتر « نانسي کنراد » مي گويد: « شاهد بوده ام براي کساني که فکر مي کردند مي توانند خود جراحي کنند و پينه را بردارند، اتفاقات ناگواري افتاده است ». به علاوه بيماران مبتلا به مرض قند هرگز نبايد مشکلاتي را که در پا ايجاد مي شود معالجه نمايند. (به قسمت هشدار پزشکي در همين بخش مراجعه کنيد).
- دقت در استفاده از پدهاي طبي
اگر قصد داريد از چسب هاي ميخچه يا محصولات حاوي اسيد ساليسيليک که بدون نسخه به فروش مي رسند و به صورت مايع، ضماد و ديسک مانند در بازار موجودند استفاده نماييد، با دقت به توصيه هاي « ام.لووين » متخصص پا عمل کنيد. اين محصولات را فقط روي ميخچه قرار دهيد و از تماس آن ها با پوست اطراف ميخچه جلوگيري کنيد. براي درمان ميخچه، ابتدا يک پد دونات شکل فاقد دارو روي ميخچه بگذاريد تا از پوست اطراف ميخچه محافظت کند. هرگز بيش از هفته اي دوبار از چنين محصولاتي استفاده نکنيد. در صورت عدم مشاهده ي علايم بهبودي به پزشک مراجعه نماييد.
- بهتر است کلاً از محصولات فوق استفاده نکنيد
دکتر « کرمر » صراحتاً مي گويد: « من استفاده از چسب ميخچه يا ديگر محصولات مجاز بدون نسخه را توصيه نمي کنم. اين محصولات چيزي جز اسيد نيستند. اسيد، ميخچه، پينه و پوست معمولي نمي شناسد و روي همه به يک اندازه اثر مي کند. بنابراين با آنکه اين محصولات مي توانند بر ميخچه و پينه ي مؤثر باشند، پوست اطراف را نيز از بين مي برند و موجب بروز سوختگي و حتي زخم مي شوند. »
- پاها را در آب فرو ببريد
درد ميخچه ممکن است ناشي از تجمع مايع زير پوست و التهاب و حجيم شدن پوست در ناحيه ي بين استخوان و ميخچه باشد. براي تسکيل موقت درد، پاها را در محلول نمک Epsom و آب گرم قرار دهيد. با اين کار اندازه ي کيسه اي که مايع در آن تجمع کرده کاهش مي يابد و فشار کمتري به پايانه هاي عصبي وارد مي شود. اما به خاطر داشته باشيد اگر دوباره کفش تنگ بپوشيد، کيسه ي مذکور دوباره بزرگ و دردناک مي شود.
- چاي عصرانه!
اگر پينه هاي زيادي بر روي پوستتان ايجاد شده مي توانيد بنا به توصيه ي دکتر « لوين » پاها را در چاي بسيار رقيق بابونه فرو ببريد. اين چاي باعث نرم شدن پوست و نيز تسکين درد مي شود. اين چاي با آن که باعث رنگي شدن پاها مي شود ولي با آب و صابون به راحتي قابل شستشو است.
- کمي بساييد
قبل از اقدام به درمان پينه، پاها را چند دقيقه در آب داغ (البته نه به حدي که باعث سوختگي شود) قرار دهيد. بعد به کمک يک سوهان مخصوص پينه يا سنگ پا، سطح پينه را کمي بساييد. سپس کمي کرم مثلاً کرم کارمُل 20 که حاوي 20% اوره است و به حل کردن پوست سخت شده کمک مي کند، روي پينه بماليد. در مورد پينه هاي سخت تر اين کار را هر روز پس از حمام کردن يا دوش گرفتن تکرار کنيد. اما پزشکان در مورد ساييدن پوست سطحي پينه هاي سخت هشدار مي دهند. زيرا اين کار باعث نازک شدن پوست در آن نقطه و در نتيجه دردناک تر شدن آن نسبت به قبل مي شود.
- استفاده از کيسه ي پلاستيکي
در مورد پينه هاي بزرگ و ترک خورده، به خصوص در ناحيه ي پاشنه ي پا توصيه ي « ماروين سندلر » را به کار ببنديد. به نسبت مساوي پماد Whitfield و کرم هيدروکورتيزون را روي يک تکه کاغذ آلومينيومي يا مومي مخلوط کنيد؛ هر دو کرم را مي توان بدون نسخه از داروخانه خريداري نمود(1). پا را داخل يک کيسه ي پلاستيکي کنيد و روي آن جوراب بپوشيد و تا صبح روز بعد صبر کنيد. سپس تا جايي که مي توانيد لايه هاي سطحي روي پينه را به کمک يک حوله ي زبر يا برس برداريد. از اين روش به طور مرتب براي رفع پينه هاي سخت کمک بگيريد.
- پنج قرص آسپيرين - اما نخوريد!
يک روش ديگر براي نرم کردن پينه هاي سخت، به گفته ي دکتر « لوين »، پودر کردن 5 يا 6 قرص آسپيرين است. پودر آسپيرين را با نصف قاشق چايخوري آب و نصف قاشق چايخوري ليموشيرين مخلوط کنيد تا به صورت خمير درآيد. خمير را روي پينه هاي پوست بگذاريد. سپس پا را داخل يک کيسه ي پلاستيکي کرده، حوله ي گرمي را دور آن بپيچيد. (به منظور جلوگيري از بروز احتمالي حساسيت، افرادي که به آسپيرين حساسيت دارند نبايد از اين روش استفاده کنند). کيسه ي پلاستيکي و گرماي حوله باعث مي شوند خمير به پوست نفوذ کند. 10دقيقه به همان حال بمانيد. سپس حوله را از دور پا باز کنيد و با سنگ پا موضع را بساييد. به اين ترتيب تمام سلول هاي مرده و سخت پوست روي پينه به راحتي و به شکل ورقه اي از روي پوست پينه به راحتي و به شکل ورقه اي از روي پوست جدا مي شوند.
- سريع اقدام کنيد
بهترين کار اين است که به محض ظاهر شدن ميخچه فوراً اقدام کنيد. ميخچه در ابتدا يک دايره ي کوچک است که پوست در آن نقطه سخت شده است و ممکن است بدون درد بوده يا با درد خفيفي همراه باشد. بايد فوراً و به آرامي موضع را به منظور نرم کردن آن با لانولين ماساژ دهيد تا کمتر نسبت به فشار واکنش نشان دهد. سپس روي موضع چسب بزنيد تا فشار کمتر شود.
- بين انگشتان فاصله ايجاد کنيد
از آنجا که ميخچه هاي نرم در اثر سايش دو انگشت مجاور ايجاد مي شوند لازم است چيز نرمي بين آن ها قرار دهيد تا انگشتان از هم فاصله بگيرند. مي توانيد از جدا کننده ي انگشتان که قطعات کوچک اسفنج مانندي هستند که بين انگشتان فاصله ايجاد مي کنند، استفاده نماييد.
- بَرّه شويد!
و يا پشم برّه ي اعلا بين انگشتان پا بگذاريد. اما از آن پشم هاي زبري که در اتاق نشيمن پيدا مي شوند استفاده نکنيد. پشم را به شکل رشته هاي باريک يا حتي لايه مانند در آوريد و دور يکي از انگشتان - نه خيلي محکم - بپيچيد. قبل از استحمام پشم را از دور انگشت باز کنيد. يکي از کارشناسان استفاده از پنبه به جاي پشم را منع مي کند زيرا پنبه برخلاف پشم پس از مدتي سفت مي شود و همين خود باعث تحريک پوست مي گردد.

هشدار پزشکي

- چه وقت به پاها دست نزنيم؟
افراد مبتلا به مرض قند يا کساني که در ناحيه ي پاها دچار کمي بي حسي هستند هرگز نبايد به خود درماني پينه و ميخچه اقدام کنند. مرض قند بر روي عروق ظريف در تمام نقاط بدن از جمله عروق ناحيه ي پا تأثير گذاشته، باعث کاهش جريان خون مي شود. در نتيجه زخم ها دير التيام يافته و عفوني مي شوند.
به گفته ي دکتر « کرمر » براي افرادي که دچار اختلال در گردش خون مي باشند تا وقتي پوست به حال خود رها شود مشکل نخواهند داشت. اما در صورت هرگونه ايجاد بريدگي يا شکاف در پوست، وضعيت بسيار خطرناک مي شود. افرادي که درد و فشار را احساس نمي کنند ممکن است متوجه بريدگي و شدت آن نشوند و بريدگي در نهايت به عفونت شديد تبديل گردد.
- نعل اسب درست کنيد!
دکتر « رابرتس » استفاده از چسب ها يا پدهايي که سوراخ بيضي شکلي در وسط دارند را منع مي کند. سوراخ بيضي شکل به بافت اطراف ميخچه فشار وارد مي آورد. اگر چسبي که خريده ايد سوراخ بيضي شکل دارد قبل از استفاده يک برش مثلثي شکل به آن بزنيد تا به شکل نعل درآيد. چسب را کاملاً دور از ميخچه بگذاريد به طوري که هنگام راه رفتن با ميخچه تماس پيدا نکند و باعث سايش آن نشود.
- استفاده از چسب هاي دايره اي شکل
به عقيده ي دکتر « رابرتس » چسب هاي دايره اي شکل حتي از پد نيز بهترند. به انضمام اين که در قسمت وسط آن هم گاز استريل وجود دارد. از مصرف چسب ها يا پانسمان هايي که بايد کاملاً به دور انگشت پيچيده شوند خودداري کنيد. زيرا ممکن است باعث تحريک و ناراحتي شوند.
- پد گذاشتن روي موضع
به نظر دکتر « رابرتس » يک روش خوب براي کاهش فشار وارده به ميخچه، گذاشتن يک تکه گاز کوچک يا پنبه ي جاذب روي موضع و پوشاندن آن با يک تکه پارچه ي کرکدار است. دکتر « رابرتس » توصيه مي کند که شب و نيز هنگام حمام کردن پوشش روي ميخچه را برداريد تا پوست تنفس کند و رطوبت بيش از حد زير پد جمع نشود. موقع برداشتن پارچه ي کرکدار پوست پاشنه را بکشيد و سپس پارچه ي کرکدار را به آرامي برداريد. اگر پارچه را يک دفعه يا در جهت خلاف بکشيد احتمال شکافتن پوست وجود دارد.
- تعديل کفي کفش
دکتر« ساسمن » اين روش ساده را براي تعديل کفي هاي داخلي کفش به منظور کاستن از فشار وارده به پينه توصيه مي کند: « يک جفت کفي لاستيکي اسفنج مانند بخريد و يک هفته از آن ها استفاده کنيد. پس از يک هفته اثر پينه روي کفي منعکس مي شود و بدين ترتيب مي توان فهميد چه نقاطي تحت بيشترين فشارند و چه نقاطي از کفي را بايد به منظور کاستن از فشار وارده بر روي ميخچه تعديل کرد. اگر پينه وسط بالشتک پا ايجاد شده، در حدود 4 ميلي متر از اسفنج را به صورت دو باريکه ببريد. (به طوري که عرض هر يک باريکه 125 ميلي متر و طول آن حدود 5سانتي متر باشد). باريکه ها را در دو طرف قسمتي از کفي که اثر پينه روي آن منعکس شده بچسبانيد. باريکه ي ديگري (به طول و عرض 5سانتي متر) برداشته و در پشت محل فوق الذکر بچسبانيد. در مورد پينه هايي که در طرفين پا ايجاد مي شوند بايد نوارها را در اندازه و تعدادي بچسبانيد که کفي تعديل شود. در صورت تعديل کفي از وارد آمدن فشار به پينه جلوگيري شده، فرد احساس راحتي بيشتري مي کند.
- کشش کفش
گاهي مي توان از درد ميخچه با کشش دادن به کفش و کاستن فشار وارده به ميخچه کاست. کشش کفش را مي توان به عهده ي کفاش گذاشت يا خود به روش دکتر « سندلر » نسبت به آن اقدام نمود. از محلول Stella's Stretch All يا ساير محلول هاي گشادکننده ي چرم استفاده نماييد. اين محلول باعث مي شود چرم حين راه رفتن کش بيايد. چند بار از محلول فوق استفاده کنيد و با کفش ها راه برويد (البته قبل از آن که چرم خشک شود). تا زماني که کاملاً در کفش ها احساس راحتي کنيد.
- نوار چرمي يا لاستيکي کف کفش
در مورد پينه هايي که در ناحيه ي کف پا ظاهر مي شوند مي توان از کفاش خواست دو قطعه نوار چرمي يا لاستيکي زير کفش بچسباند به طوري که وزن بالشتک پا روي اين نوارها منتقل شود و به استخوان هاي آن ناحيه فشاري وارد نشود. نوارها را در صورت ساييده و نازک شدن تعويض کنيد. اما توجه داشته باشيد که ممکن است اين نوارها به پله، فرش يا زنجير گير کرده و موجب زمين خوردن شوند به همين علت استفاده از اين نوار براي افراد مسن جايز نيست. بهتر است افراد سالمند از نوارهايي استفاده کنند که پهن ترند و در تمام طول کفه ي کفش امتداد مي يابند. اين قبيل نوارها مطمئن ترند ولي تأثير کمتري دارند. اما به خاطر داشته باشيد که اين نوارها از سايش استخوان هاي کف پا با داخل کفش جلوگيري نمي کنند. بنابراين شايد لازم باشد از کفي متحرک داخل کفش استفاده نماييد.
- انتخاب کفش هايي با پاشنه ي مناسب
دکتر« کنراد » مي گويد: « زنان بسياري را مي بينيم که مشکلاتي در رابطه با کفش هاي پاشنه بلند دارند. گفته مي شود طراحان کفش ناچارند رويه ي کفش هاي بدون بند کوتاه و کم عرض درست کنند تا قالب پا شوند و اين مسأله واقعاً صحت دارد. اما کفش هاي بنددار (کفش هايي که مثل کتاني در قسمت جلو بند دارند) بندي دارند که کفش را نگه مي دارد و قسمت عقب پا را محکم در جاي خود حفظ مي کند. اين امر مانع از سُر خوردن پا به سمت جلو و در نتيجه وارد شدن فشار به پنجه ي پا هنگام راه رفتن مي شود. کفش هاي بدون بند پا به قسمت جلوي کفش سُر مي خورد و در تنگ ترين قسمت کفش فشرده مي شود ». به منظور پيشگيري از چنين مشکلاتي دکتر « کووين » پوشيدن کفش هاي به اندازه ي پا با پاشنه ي مناسب را توصيه مي کند. مردان در اين رابطه مشکل زيادي ندارند و به راحتي مي توان از آن ها خواست که کفش مناسبي بپوشند. توصيه ي وي به زنان اين است که از کفش هايي که پاشنه ي متوسط دارند در محل کار استفاده نمايند. پوشيدن کفش هاي پاشنه بلند در مواقع خاص مانعي ندارد. ولي براي محل کار بهتر است از کفش هاي پاشنه کوتاه تر استفاده شود.
دکتر« کووين » در ادامه مي افزايد:« اگر مجبور به پوشيدن کفش پاشنه بلند هستيد حداقل کفشي را انتخاب کنيد که کفه ي داخلي آن در قسمت پنجه حالت اسفنجي داشته باشد و يا از کفاش بخواهيد تا اسفنجي در قسمت پنجه ي کفش برايتان بگذارد و اگر پشت پايتان پينه بسته تا خوب شدن پينه از پوشيدن کفش هاي پشت باز خودداري کنيد.
- پوشيدن کفش هاي مناسب و اندازه پا
به گفته ي « تري اسپيلکن » کارشناس پا، مهم ترين مسأله هنگام خريد کفش اندازه بودن آن است. کفش چه 2000 توماني چه 20000توماني، اگر خوب اندازه ي پا نباشد، مشکل ايجاد خواهد کرد. از اندازه بودن طول کفش اطمينان حاصل کنيد. بين بلندترين انگشت پا و انتهاي کفش بايد به اندازه ي قطر يک انگشت شست فضاي خالي باشد. (توجه داشته باشيد که شست پا الزاماً بلندترين انگشت نيست). کفش در قسمت پنجه نيز بايد به حد کافي آزاد و راحت باشد به طوري که به انگشتان فشاري وارد نياورد. بيشتر طالب کفش هاي چرمي باشيد. زيرا مکان تنفس پا در داخل آن ها وجود دارد. فراموش نکنيد که پوشيدن کفش تنگ همانقدر مضر است که پوشيدن کفش گشاد. در صورت گشاد بودن کفش، پاها داخل آن سر مي خورند و سايش ايجاد مي شود. سايش پوست نيز همانطور که کفش تنگ باعث فشرده شدن پا مي شود مي تواند باعث ايجاد پينه يا ميخچه گردد.
- پينه
چه کسي است که بخواهد پايش پينه درآورد؟ شايد شما دوست داشته باشيد! گاهي ايجاد يک پينه ي کوچک خوب است. کف پاي افرادي که زياد با پاي برهنه راه مي روند ممکن است پينه ببندد و البته اين خوب است. اين پينه ها از پوست در برابر زمين هاي سفت و گرماي زمين حفاظت مي کنند. اگر اين پينه ها به حد کافي ضخيم شوند حتي مي توانند از بريدگي پا با اجسام تيز نيز جلوگيري کنند. اين نوع پينه ها غالباً دردناک نيستند. گاهي اوقات پينه مانع از رشد ناخن مي شود. با فرو رفتن نوک تيز ناخن در بافت هاي مجاور، پوست نيز ضخيم و سخت مي شود تا از وارد آمدن آسيب بيشتر جلوگيري کند. اگر مايل به درآوردن چنين پينه هايي هستيد بايد آن ها را به حال خود بگذاريد. در صورت دردناک شدن آن ها، براي تسکين موقت مي توانيد پاها را در آب گرم يا آب گرم و صابون قرار دهيد. اما هرگز اقدام به کندن و نازک کردن پينه ها نکنيد. در صورت شديد بودن درد به پزشک مراجعه نماييد.

پي نوشت :

1. منظور در کشور آمريکاست. «ويراستار پزشکي»